Geneza lodowcowa

Jedna z największych powodzi w historii Ziemi przetoczyła się przez... Dolinę Noteci. Rzeka była dziesięciokrotnie większa od Amazonki. Tak potężny żywioł ukształtował krajobraz północnej Wielkopolski kilkanaście tysięcy lat temu. Dziś niewielu zdaje sobie sprawę, że dolina między Piłą a Chodzieżą to efekt potężnego zjawiska geologicznego z czasów epoki lodowcowej.

- Oglądamy dzisiaj filmy animowane o epoce lodowcowej, ale nie pokazujemy, co w naszym krajobrazie jest efektem tego lądolodu. A przecież to jest nasza swojszczyzna, stąd jesteśmy i to jest nasze bogactwo, które możemy też pokazywać innym - mówi dr Paweł Owsianny, dyrektor Nadnoteckiego Instytutu UAM w Pile.  

Dolina Noteci została ukształtowana kilkanaście tysięcy lat temu przez lądolód. W okolicy dzisiejszej Suwalszczyzny wówczas utworzyło się pod lądolodem wielkie jezioro.

- Lądolód pęka i masa wody wylewa nam się. Proszę sobie wyobrazić, ilość wody, potężną ilość wody, w zasadzie dziesięć Amazonek, które przelały się przez ten obszar i wyryły nam tą przepiękną dzisiejszą formę - opowiada dr Paweł Owsianny, dyrektor Nadnoteckiego Instytutu UAM w Pile. 

 

Naukowcy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu obliczyli, że przez tą dolinę przelało się dwa miliony metrów sześciennych wody na sekundę. To była jedna z pięciu największych powodzi w historii Ziemi.  

- Wyobraźmy sobie tę potęgę wody, która się tędy przelała, sprawiając nam ogromny prezent. Krajobraz dzisiaj priorytetowy dla Wielkopolski, Dolina Noteci z przepięknymi osiami widokowymi - dodaje dr Paweł Owsianny, dyrektor Nadnoteckiego Instytutu UAM w Pile.  

Z malowniczymi wzniesieniami jak Gontyniec koło Chodzieży, czy Dębowa Góra pod Osiekiem. Siedliska ludzie zaczęli tu zakładać w epoce brązu. A w czasach piastowskich były tu już duże osady. Bo ziemia była żyzna, a zbocza zapewniały ochronę. Dziś to też naturalny korytarz przelotu wielu gatunków ptaków chronionych.