Pod koniec roku szkolnego odbywały się wycieczki, w których uczestniczyli uczniowie pilskich szkół. Wszystkie miały jedno wspólne hasło: „Cudze chwalicie swego nie znacie”.
W pierwszym cyklu uczniowie 2 klasy z Gimnazjum nr 4 oraz 6 klas z Gimnazjum w ZS nr 2 im. Królowej Jadwigi wybrali się na wycieczki po rubieżach i okolicy Piły. W drugim, w podobnej wyprawie uczestniczyli uczniowie trzech klas Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Stanisława Staszica w Pile.
Akcja realizowana była przez klaster turystyczny Organizację Turystyczna Północnej Wielkopolski „Dolina Noteci”, przy głównym wsparciu finansowym gminy Piła (dla uczniów gimnazjów) i powiat pilski (dla szkół ponadgimnazjalnych), a miała za zadanie zapoznać uczniów z lokalnym i regionalnym bogactwem środowiska przyrodniczego i społeczno-kulturowego, z elementami historii regionu.
Na początek uczniowie zostali zaznajomieni z problematyką obcych gatunków inwazyjnych, wędrując z przewodnikiem w rejonie ogródków działkowych i na terenach inwestycyjnych miasta Piły. Starano się uświadomić młodym ludziom potrzebę właściwego gospodarowania przestrzenią wokół własnych domów i ostrzec przed wprowadzaniem gatunków „agresywnych” dla rodzimej flory i fauny.
W dalszej części wycieczek przedstawiono problematykę funkcjonowania i potrzeby zachowania źródliskowych torfowisk kopułowych - jednego z najcenniejszych typów siedlisk wodno-leśnych Piły, zlokalizowanego nad Zalewem Koszyckim. Jednocześnie przedstawiono koncepcję zagospodarowania turystycznego miasta, obejmującą wykorzystanie elementów środowiska przyrodniczego doliny Gwdy, rejonu Zalewu oraz terenu rezerwatów Kuźnik i Nietoperze w Starym Browarze. Wizytując rezerwaty omawiano nie tylko najcenniejsze elementy przyrodnicze, sposoby właściwej ochrony i zagospodarowania turystycznego, ale także niemiecko-polską historię regionu Krajny.
Po przejechaniu do Ujścia z tamtejszej wieży widokowej uczniowie mogli zapoznać się z elementami środowiska geograficznego Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej. Zwrócono także uwagę na rolę tej przepięknej formy krajobrazowej, jako międzynarodowego korytarza ekologicznego dla fauny i flory, a także jej znaczenia gospodarczego - jako międzynarodowej drogi wodnej E-70, czy historii Polski związanej z wojną ze Szwecją i niechlubną kapitulacją pod Ujściem wojsk wielkopolskich i kaliskich z 25 lipca 1655 roku. Poruszono także zagadnienia funkcjonowania od dwóch wieków hutnictwa szkła w Ujściu, zwracając uwagę na elementy kulturowe – osiedle Szklary, czy Pomnik Szklarza, jak również aspekty rekultywacji terenów po eksploatacji piasków szklarskich.
W dalszej części prowadzonych zajęć terenowych odwiedzono wieś Byszki i zlokalizowaną tam na granicy pradoliny Gwdy wydmę śródlądową. Zaprezentowano problematykę ochrony przyrody w krajach Unii Europejskiej oraz jej lokalne konsekwencje dla turystycznego i gospodarczego rozwoju naszego regionu.
Łącznie uczniowie odwiedzili tereny dwóch rezerwatów, czterech obszarów Natura 2000 oraz obszaru chronionego krajobrazu. Poruszono również problematykę ochrony gatunkowej, w tym w szczególności nietoperzy w powołanym niedawno rezerwacie, jak i w nieobjętym ochroną kolektorze burzowym rzeki Gwdy w okolicach osiedla Motylewo.
Każda z wycieczek, przed zakończeniem, odwiedzała jeden z ośrodków edukacji przyrodniczo-leśnej w Nadleśnictwie Zdrojowa Góra lub Nadleśnictwie Kaczory, gdzie odbywał się poczęstunek przygotowany na ognisku, bądź grillu.
W trakcie wycieczki uczniowie zapoznawali się z zasadami savoir-vivre zajęć terenowych i podróżowania po szlakach turystycznych. Młodzież mogła nie tylko poznać zasoby przyrodnicze i kulturowe regionu, ale także spędzić czas na zabawie i grach w czasie organizowanych przystanków tematycznych, co było sympatycznym wprowadzeniem do nadchodzących wakacji.
Paweł M. Owsianny, prezes zarządu OTPW ‘Dolina Noteci’, przyrodnik, regionalista, instruktor turystyki kwalifikowanej.
fot. Paweł M. Owsianny, Paulina Mróz
